De definitie van oorlog?

Wat is nu precies een oorlog? Eigenlijk is een oorlog een gewapende strijd tussen landen of mensen. Wanneer twee staten ergens ruzie over krijgen en dit loopt volledig uit de hand, dan kan dit uitmonden in oorlog. Als mensen binnen een staat een dergelijke ruzie krijgen, bijvoorbeeld bepaalde etnische of religieuze groepen, dan noemen we dit een burgeroorlog. Als een meerderheid van de grootste en machtigste landen bij een oorlog betrokken zijn, dan spreekt men van een wereldoorlog.

Oorlog of gewapend conflict

Aan ‘oorlog voeren’ zijn eigenlijk altijd wel wetten en reglementen verbonden geweest, hoewel die in de loop der tijd wel zijn veranderd. In 1945 is besloten bij het internationaal recht dat men bij een conflict niet zomaar oorlog kan gaan voeren. Eerst moeten alle diplomatieke middelen worden aangesproken en als dit geen oplossing biedt, pas dan kan er eventueel overgegaan worden naar de inzet van gewapende middelen. Zomaar oorlog voeren is geen rechtvaardig middel meer. In theorie klinkt dit natuurlijk mooi, maar helaas pakt het in de praktijk nog weleens anders uit. Dagelijks worden nog steeds dingen met wapens uitgevochten, zonder dat men alle diplomatieke middelen heeft geprobeerd. Men spreekt dan vaak van een ‘gewapend conflict’, een mooie manier om de term oorlog te vermijden.

Het tegenovergestelde van oorlog is vrede. Als naties of volkeren vreedzaam naast elkaar leven, elkaar respecteren of eventueel zelfs waarderen, dan kan men wel van vrede spreken. Soms is het geen vrede, maar ook geen oorlog. Men spreekt dan van een koude oorlog of een wapenstilstand, dit is eigenlijk een tussenvorm.

Moord of gewapend conflict

Eigenlijk is er geen vastgelegde definitie voor oorlog. Lewis Fry Richardson stelde dat één dode een moord is en als het gaat om 1000 doden, dan is het volgens hem een gewapend conflict. Singer & Small en Deutsch & Senghaas hebben voorgesteld om de volgende criteria op te stellen voor de definitie oorlog:

• Minimaal 1000 slachtoffers, slachtoffers als gevolg van de indirecte gevolgen van oorlog, zoals hongersnood of geen onderdak, worden hierbij niet meegeteld.
• Oorlog zou moeten zijn voorbereid of wordt onderhouden door grootschalige organisaties. Hierbij worden middelen als training, rekrutering, opstellen van troepen, aanschaf en opslag wapens en munitie voorbereid of onderhouden.
• Voor de regering die de oorlog voert, wordt de moord op grote schaal niet als misdaad gezien. Het zou de plicht van het land zijn en dus gelegitimeerd.

Wel of geen oorlogsslachtoffer?

Volgens Eckhardt lag het een stuk simpeler: ‘ieder gewapend conflict waarbij een of meer overheden betrokken zijn en dat 1000 of meer slachtoffers per jaar kost’ is voor hem de definitie van oorlog.

Frankel heeft deze mening: ‘Oorlog lijkt in het algemeen alleen de grote conflicten in te houden, gewoonlijk tellen de conflicten waarin minder dan 50.000 strijdkrachten meedoen niet mee’. Frankel had duidelijk wel een andere mening over het aantal slachtoffers, bij hem telden de slachtoffers die indirect stierven door de oorlog, als gevolg van ziekten, epidemieën of hongersnood wel mee.